Quảng Ngãi: Tổ chức Hội nghị Sơ kết 5 năm thực hiện Đề án giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống

Tham dự Hội nghị có Thành viên Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án tỉnh; lãnh đạo các Sở ngành; lãnh đạo UBND các huyện; lãnh đạo các Trường học, các địa phương có mô hình; người có uy tín; các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích đuoạc Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen; lãnh đạo cán bộ, công chức Ban Dân tộc tỉnh và Phòng Dân tộc các huyện.

Chủ trì Hội nghị Sơ kết (ông Trần Văn Mẫn bên phải)

Tại Hội nghị, bà Đinh Thị Thu Thủy, Phó Trưởng phòng Tuyên truyền và Địa bàn thuộc Ban Dân tộc tỉnh đã trình bày Báo cáo Sơ kết 05 năm triển khai thực hiện Đề án; lãnh đạo các Sở ngành, UBND các huyện đã phát biểu và đặc biệt Hội nghị đã nghe nhiều Báo cáo tham luận nêu bậc kết quả triển khai; những thuận lợi, khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện. Đây là nhưng ý kiến từ cơ sở mà Hội nghị đã chia sẽ.

Thành công của Hội nghị Sơ kết là cùng thống nhất đánh giá: 5 năm qua các cấp ủy Đảng, chính quyền, hội đoàn thể và Nhân dân trong vùng đã triển khai đồng bộ các giải pháp và cộng đồng các dân tộc Quảng Ngãi đã chung tay, đoàn kết, quyết tâm đẩy lùi tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống và mỗi người, mỗi nhà, mỗi khu dân cư, thôn, tổ dân phố, địa bàn xã, huyện nói không với nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Báo cáo Sơ kết 5 năm cũng nêu bậc các kết quả sau:

Ông Trần Văn Mẫn, Chủ trì Hội nghị phát biểu gợi ý để đại biểu tập trung thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm trong việc triển khai Đề án

Đặc điểm về dân số, điều kiện tự nhiên vùng DTTS

Tỉnh Quảng Ngãi có 13 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 11 huyện, 01 thành phố, 01 thị xã; có 173 xã, phường, thị trấn, trong đó có 79 xã, thị trấn thuộc khu vực miền núi và vùng cao (có 64 xã thuộc 05 huyện miền núi và 15 xã miền núi thuộc các huyện đồng bằng). Diện tích tự nhiên vùng núi chiếm 62% diện tích tự nhiên trên toàn tỉnh. Dân số toàn tỉnh đầu năm 2020 hơn 1.231.697 người, trong đó đồng bào DTTS là 187.090 người (Hrê: 133.104 người, Co: 33.227 người; Cadong: 19.689 người và DTTS khác: 1.070 người) chiếm 15,18 % dân số trên toàn tỉnh.

Đồng bào DTTS chủ yếu là dân tộc Hrê, Co, Cadong sống tập trung ở 05 huyện miền núi. Các huyện miền núi có địa hình phức tạp, bị chia cắt bởi nhiều sông, suối, núi cao, độ dốc lớn, mùa mưa thường xảy ra lũ lụt và sạt lở, mùa nắng thì hay khô hạn kéo dài. Người dân nơi đây chủ yếu sống bằng nghề nông, lâm nghiệp; trình độ dân trí còn hạn chế; cơ sở hạ tầng còn khó khăn; thiên tai xảy ra liên tục, tình hình dịch bệnh ở cây trồng, vật nuôi còn xảy ra, tập tục lạc hậu như: Nghi kỵ đồ độc, ma chay cúng bái, tình trạng tảo hôn vẫn còn diễn ra. Vì vậy, đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào DTTS còn gặp nhiều khó khăn.

Ông Nguyễn Văn Tâm, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh phát biểu

Thực trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống

Trước khi triển khai thực hiện Đề án (năm 2015 trở về trước) tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào DTTS trên địa bàn huyện miền núi xảy ra ở mức cao, đặc biệt các xã vùng cao, vùng xa; làm ảnh hưởng đến đời sống tinh thần, mất cơ hội học tập và chỗ việc làm tốt hơn, mất cơ hội cải thiện điều kiện sống và ảnh hưởng nghiêm trọng đến nòi giống và sức khỏe sinh sản của các em đồng bào DTTS trong độ tuổi vị thành niên.

Sau 5 năm thực hiện Quyết định số 2001/QĐ-UBND ngày 06/11/2015 của UBND tỉnh Quảng Ngãi về việc ban hành kế hoạch thực hiện Đề án theo Quyết định 498/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực, nhận thức của người dân vùng DTTS về pháp luật, đặc biệt là Luật Hôn nhân và gia đình; những tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống được nâng lên. Tuy nhiên, tình trạng tảo hôn vẫn diễn ra trên vùng DTTS của tỉnh.

Theo kết quả báo cáo của UBND các huyện miền núi, qua 05 năm triển khai thực hiện Đề án, tình trạng tảo hôn trên địa bàn các huyện miền núi giảm đáng kể so với trước năm 2016. Giai đoạn 2016-2020 có 1.148 người tảo hôn, cụ thể: Trà Bồng 79 người tảo hôn; Ba Tơ 490 người tảo hôn; Sơn Hà 230 người tảo hôn; Minh Long 81 người tảo hôn; Sơn Tây 261 người tảo hôn; Tư Nghĩa 02 người tảo hôn; Nghĩa Hành 05 người tảo hôn; Bình Sơn không có xảy ra trường hợp nào tảo hôn. Và đặc biệt, không còn trường hợp nào hôn nhân cận huyết thống.

Ông Hồ Văn Thịnh, Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Phó Chủ tịch UBND huyện Trà Bồng phát biểu

Kết quả trên là nhờ các cấp ủy Đảng, chính quyền các hội đoàn thể và Nhân dân trong vùng đã triển khai đồng bộ các giải pháp và cộng đồng chung tay nói không với nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống

Các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện

Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị; các Huyện ủy ban hành Nghị quyết, Chỉ thị, văn bản lãnh đạo việc triển khai thực hiện nhằm tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng đối với công tác tuyên truyền, giáo dục sức khỏe, giới tính, ngăn ngừa, giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh. Ban Tuyên giáo tỉnh ủy hướng dẫn; các Hội đoàn thể thường xuyên tuyên truyền vận động nhân dân.

UBND tỉnh căn cứ Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án ban hành Kế hoạch thực hiện giai đoạn 2016 – 2020, Kế hoạch hằng năm, thành lập Ban Chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các Thành viên, các cơ quan và giao Ban Dân tộc tỉnh làm cơ quan thường trực chủ trì, phối hợp với các sở, ban ngành và UBND các huyện triển khai thực hiện Đề án.

UBND huyện căn cứ Kế hoạch của UBND tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện giai đoạn 2016 – 2020, Kế hoạch hằng năm, thành lập Ban Chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các Thành viên, các cơ quan và giao Phòng Dân tộc huyện làm cơ quan thường trực chủ trì, phối hợp với các cơ quan thuộc huyện và UBND các xã triển khai thực hiện Đề án..

Ông Thành Minh Thuận, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ba Tô, huyện Ba Tơ Mô hình điểm) phát biểu

Thường xuyên đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân nâng cao nhận thức

Tổ chức tuyên truyền thông qua phát sóng của Đài Phát thanh và Truền hình tỉnh, huyện và hệ thống thông tin cơ sở về công tác chính sách dân tộc miền núi về tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống và thường xuyên đăng tin, bài trên website Ban Dân tộc tỉnh.

Tổ chức tuyên truyền các Hội nghị phổ biến, tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cho cán bộ, công chức, viên chức, người có uy tín và người dân trong vùng đồng bào DTTS với nội dung về các quy định của pháp luật về Luật Hôn nhân và gia đình; Luật Phòng, chống bạo lực gia đình và Luật Bình đẳng giới. Đồng thời, tổ chức tuyên truyền đến các em học sinh tại các Trường Trung học phổ thông (THPT), Trường Dân tộc nội trú các huyện miền núi và Trường THPT Dân tộc nội trú (DTNT) tỉnh về nội dung: Sức khỏe sinh sản vị thành niên; những tác hại của việc tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Tổ chức lắp đặt Pano, in ấn quyển Sổ tay hỏi – đáp “Hôn nhân và gia đình; phòng, chống bạo lực gia đình và bình đẳng giới”; tờ gấp tuyên truyền để phục vụ cho công tác tuyên truyền Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS.

Tổ chức Hội thi sân khấu háo tuyên truyền giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS các cấp toàn tỉnh, toàn huyện và từng cụm xã

Triển khai mô hình điểm của tỉnh tại các Trường và các xã trọng điểm về tảo hôn. Tổ chức các câu lạc bộ đã thu hút hầu hết các em học sinh trong độ tuổi tham gia hội thi.

Tổ chức 03 đợt tham quan cho cán bộ, công chức, viên chức tham gia thực hiện Đề án: tham quan, học tập kinh nghiệm tại các tỉnh Tây nguyên, các tỉnh miền Trung và các tỉnh Tây bắc nhằm tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức tham gia thực hiện Đề án nắm bắt được các thông tin liên quan đến tình hình triển khai và các mô hình hiệu quả.

Phát huy vai trò của các Hội đoàn thể, người có uy tín trong đồng bào DTTS trong việc tuyên truyền vận động đồng bào DTTS chấp hành tốt chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; nói không với tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Tham dự đầy đủ các hội thảo, hội nghị do Ủy ban Dân tộc tổ chức.

Trưởng ban Ban Dân tộc tỉnh Trần Văn Mẫn, thừa ủy quyền của Chủ tịch UBND tỉnh trao Bằng khen cho các tập thể có thành tích xuất sắc

Thường xuyên kiểm tra, đánh giá, sơ kết, tổng kết thực hiện Đề án

Hàng năm, UBND các cấp chỉ đạo Ban Chỉ đạo cấp mình tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện; Sơ kết đánh giá việc tổ chức thực hiện; kịp thời tổ chức khen thưởng động viên các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích. Ban Chỉ đạo phân công nhiệm vụ cụ thể cho các Thành viên và tổ chức họp triển khai nhiệm vụ.

Các cá nhân được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh

Dịp này, Chủ tịch UBND tỉnh đã tặng Bằng khen cho 09 tập thể và 23 cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong việc tổ chức triển khai thực hiện Đề án, giai đoạn 2016- 2020./.

                                                                                                              Hoài Châu