Truy cập nội dung luôn

Trí tuệ nhân tạo dự đoán thời điểm và vị trí sóng "quái vật" xuất hiện

25/12/2023 17:26    74

Những con sóng khổng lồ có thể ập đến bất ngờ, đe dọa tàu thuyền và giàn khoan dầu. Giờ đây, một hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) được đào tạo dựa vào dữ liệu hàng thế kỷ qua, đã dự báo thời điểm sóng quái vật đột ngột xuất hiện, cung cấp tri thức mới về cách sóng hình thành.

Sóng quái vật không phải lúc nào cũng là con sóng lớn nhất đại dương. Theo định nghĩa, sóng chỉ cao ít nhất gấp đôi con sóng xung quanh. Sóng quái vật hình thành do sự tương tác giữa các yếu tố như dòng hải lưu và gió, tách chúng ra khỏi những cơn sóng lớn hơn, có sức tàn phá mạnh như sóng thần, gây ra bởi hoạt động địa chấn.

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là sóng quái vật không gây nguy hiểm. Chúng có khả năng gây hư hại cho tàu thuyền và giàn khoan dầu và tệ hơn nữa là sóng xuất hiện bất ngờ. Trước đây, các nhà khoa học đã nghiên cứu cách dự báo chúng bằng cảnh báo trong vài phút, nhưng một hệ thống mới toàn diện có thể đưa ra thông tin cảnh báo rộng hơn.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Copenhagen, Đan Mạch đã cung cấp khối lượng lớn dữ liệu về sóng cho hệ thống AI. Dữ liệu này được thu thập từ các phao đặt tại 158 địa điểm trên khắp thế giới. Phao hoạt động 24 giờ mỗi ngày, cung cấp dữ liệu có giá trị hơn 700 năm và dữ liệu về hơn một tỷ con sóng. Johannes Gemmrich, đồng tác giả nghiên cứu, cho rằng: “Phân tích của chúng tôi chứng minh sóng bất thường xảy ra mọi lúc. Trên thực tế, chúng tôi đã thu thập thông tin về 100.000 con sóng trong bộ dữ liệu riêng có thể được xác định là sóng bất thường. Điều này tương đương với khoảng một con sóng quái vật xuất hiện mỗi ngày tại bất kỳ vị trí ngẫu nhiên nào trên đại dương”.

Từ phân tích trên, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng nguyên nhân phổ biến gây ra sóng quái vật không phải như các nhà khoa học nghĩ. Nó xảy ra thông qua một hiện tượng được gọi là sự chồng chất tuyến tính, trong đó hai hệ thống sóng giao nhau và củng cố cho nhau trong thời gian ngắn. Dion Häfner, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết: “Nếu hai hệ thống sóng gặp nhau trên biển theo cách làm tăng khả năng tạo ra các đỉnh cao, sau đó là các rãnh sâu thì nguy cơ sóng cực lớn sẽ xuất hiện”.

Thuật toán mới của nghiên cứu có thể được áp dụng cho dữ liệu thu thập từ các phao để đưa ra cảnh báo khi sự kết hợp chính xác của các yếu tố rủi ro tạo nên sóng quái vật ở một vùng biển. Dựa vào đó, các công ty vận tải sẽ lên kế hoạch thay thế các tuyến đường di chuyển nếu cần thiết. Kết quả nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí PNAS.

Nguồn: https://www.vista.gov.vn/

Phan Nương

Tin liên quan

Thống kê truy cập

Số lượt truy cập: 1943

Tổng số lượt xem: 4252741